چاپ

هدف انقلاب اسلامی از ابتدا حضور در عرصه بین الملل و نجات انسانهای مستضعف و ضعفا از دست ستمگران و مستکبران و همچنین هدایت آنها بوده است. حضور در عرصه بین الملل و تبلیغ دین اسلام و کمک به محرومان و ستمدیدگان باید دارای راهبرد و روش باشد. مسلما بدون داشتن استراتژی لازم در این عرصه دستیابی به اهداف ممکن نیست. بعد از چهل سال از پیروزی انقلاب اسلامی مسلما باید در این عرصه با بررسی بازخوردها به استراتژی درست و دقیقی دست یافت تا به هدف مورد نظر رسید و حتی کاستی های گذشته را جبران کرد.

در گفتگو با حسن عبدی پور، کارشناس حوزه ارتباطات بین الملل و مدیر ارتباطات و امور بین‌الملل پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ضمن استفاده از تجربیات وی به بررسی سیاستهای لازم برای بهبود حضور در عرصه بین المللی پرداختیم. عبدی پور کارشناس مسائل سیاسی و نویسنده کتابهای جریان شناسی سلفی گری معاصر، فلسفه دعا و نیایش در تاریخ زندگی انسان معاصر، جستارهایی در تاریخ و تمدن اسلامی و نقش اجتماعی انتظار و ... است.

*حضور در عرصه بین الملل چه در فضای علمی و چه در فضای تبلیغی چه تغییراتی کرده است؟

در قرن بیست و یکم تحولات بسیار بزرگی با سرعتی بالا رخ داده است. مسائل جهان معاصر در سطح جهانی و نقطه‌های کانونی عوض شده و به شدت تکنیکی شده اند؛ از سویی دیگر با حضور شبکه‌های اجتماعی، مناسبات دولت‌ها و همچنین مفهوم حاکمیت و دولت عوض شده است. مسائل عدیده‌ای در جهان به عنوان چالش های جهانی بین کشورها شکل گرفته است. مسائلی مانند: امنیت، تروریسم، فقر، بی ثبات اقتصادی و فاصله طبقانی، فساد و ... به وجود آمده که دیگر مختص دولت خاصی نیستند.

قبلاً که دولت‌ها در چار چوب مرزهای خود محصور بودند و جهان آنقدر کوچک نشده بود، بسیاری از این مسائل و مشکلات امور داخلی هر کشور تلقی می‌شد، ولی هم اکنون مسائل و مشکلات تبدیل به موضوعات مشترک جهانی و دغدغه‌های بین المللی تبدیل شده اند. از سویی رقابت‌ها هم بین قدرت‌های منطقه و فرامنطقه‌ای شدید شده است. در بحث اقتصاد، مرکز اقتصاد جهانی از آتلانتیک به جنوب شرقی آسیا تبدیل شده و چین و ژاپن تبدیل به قدرت‌های اقتصادی جهانی شده اند؛ جهان از دو قطبی به سمت یک قطبی پیش رفت و آمریکا با ناکام بودن در هژمونی خود شاهد قدرت گرفتن چین و هند و روسیه شده است.

در حوزه فرهنگ، 6٠٠ سال از عمر هژمونی مدرنیته بر جهان می‌گذرد و این تسلط همچنان وجود دارد، ولی مدرنیته شکاف‌های زیادی برداشته است. الان جریان‌های پست مدرن شکل گرفته اند و فرهنگ‌ها و ایدئولوژی‌های جدید در حال شکل گیری هستند. انقلاب اسلامی ما نیز در قالب همین اتوماسیون و پلتفرم متولد شد و می‌خواهد محتوا را اسلامی و بومی کند. از این روی تلاش می کند با برنامه ریزی، و استفاده از توان علمی و اجرایی کشور بر مشکلات داخلی و خارجی فائق آید و زمینه ساز تمدن نوین باشد.

در حال حاضر چند رقابت در حال شکل‌گیری است؛ یکی رقابت‌های سخت در حوزه سخت افزاری است که بیشتر با مسئل پیرامون طبیعت و فیزیک جهان معاصر و امور دنیوی سروکار دارد که کشورهایی مانند آمریکا، جلودار این مسئله هستند و یکی هم در حوزه نرم افزاری که برتری ایران در حوزه تولید قدرت‌ نرم است که بتوانند از نظر فکری خودشان را مطرح کنند و دارای پارادایم جدید گردد، البته با توجه به مالکیت غرب بر فضای مجازی و اهتمام آنها به مدیریت افکار عمومی و به چالش کشاندن دولت‌ها مستقل کشورهای مانند ایران در این مواجهه کار بسیار سختی رو در پیش دارند. علیرغم علم گرایی و رشد جریان پوزیتیویستی از قرون نوزدهم و بیستم که مبارزات شدیدی علیه اعتقادات مردم شد، اما امروزه شاهد بازگشت دین و معنا دار بودن زندگی مردم در قرن بیست و یکم در سراسر جهان هستیم.